Zgodnie z Ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o Wspieraniu Rodziny i Systemie Pieczy Zastępczej (t.j. Dz.U. z 2017 roku, poz. 697 z późn. zm.) rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych mogą otrzymać wsparcie w postaci Asystenta Rodziny.

            Asystentura rodziny polega na towarzyszeniu rodzinie z dziećmi w poszukiwaniu rozwiązań trudnej sytuacji życiowej z wykorzystaniem mocnych stron członków rodziny, zasobów rodziny pochodzenia i rodziny dalszej, społeczności lokalnej i zasobów instytucjonalnych.

            Asystenta rodziny do danej rodziny kieruje Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej na wniosek Pracownika Socjalnego. Rodzina musi wyrazić zgodę na wsparcie asystenta rodziny
i współpracę z nim. Wsparcie to jest przyznawane bez względu na dochód rodziny, nie trzeba spełniać żadnych kryteriów dochodowych.

Wsparcie asystenta rodziny kierowane jest do rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej:

• wieloproblemowych (doświadczających minimum dwu spośród wymienionych w ustawie o pomocy społecznej trudnych sytuacji życiowych), w których wychowują się małoletnie dzieci,
• zagrożonych wykluczeniem społecznym lub wykluczone społecznie (znajdujące się w sytuacji uniemożliwiającej lub znacznie utrudniającej funkcjonowanie rodziny
  i pełnienie przez jej członków ról społecznych, uczestnictwo w życiu społecznym, prowadzące lub stwarzające zagrożenie dziedziczenia statusu osoby wykluczonej na następne pokolenia), w których wychowują się małoletnie dzieci, lub których dzieci zostały okresowo umieszczone w pieczy zastępczej.

Asystent rodziny realizuje swoje zadania w miejscu zamieszkania oraz innych miejscach aktywności społecznej rodziny.

Celem pracy asystenta rodziny jest:

• pomoc we wzmacnianiu rodziny i wzbudzenie motywacji członków rodziny do rozwiązywania problemów i realizacji nałożonych celów,
• pomoc w rozwiązywaniu podstawowych problemów socjalnych i zdrowotnych rodziny,
• wsparcie w rozwiązywaniu dominujących problemów psychologicznych u członków rodziny,
• tworzenie warunków do wzrostu umiejętności wychowawczych rodziców i rozwiązanie podstawowych problemów opiekuńczo-wychowawczych,
• tworzenie warunków do wzrostu umiejętności społecznych i aktywności społecznej rodziny,
• motywowanie do podnoszenia kwalifikacji zawodowych dorosłych członków rodziny oraz ich aktywności zawodowej.

Zadania Asystenta Rodziny określa art. 15 ust. 1 Ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej:

1. opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny
   i w konsultacji z pracownikiem socjalnym;
2. opracowanie, we współpracy z członkami rodziny i koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, planu pracy z rodziną, który jest skoordynowany z planem pomocy dziecku umieszczonemu w pieczy zastępczej;
3. udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w tym w zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego;
4. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów socjalnych;
5. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów psychologicznych;
6. udzielanie pomocy rodzinom w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi;
7. wspieranie aktywności społecznej rodzin;
8. motywowanie członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych;
9. udzielanie pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej;
10. motywowanie do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych;
11. udzielanie wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych;
12. podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin;
13. prowadzenie indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci;
14. prowadzenie dokumentacji dotyczącej pracy z rodziną;
15. dokonywanie okresowej oceny sytuacji rodziny, nie rzadziej niż co pół roku;
16. monitorowanie funkcjonowania rodziny po zakończeniu pracy z rodziną;
17. sporządzanie, na wniosek sądu, opinii o rodzinie i jej członkach;
18. współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami i osobami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny.

Praca asystenta jest procesem długofalowym, zmierzającym do usamodzielnienia rodzin
i prawidłowego wypełniania przez nią funkcji opiekuńczo-wychowawczej.

W sprawie ustalenia możliwości wspierania rodziny przez asystenta należy kontaktować się z pracownikiem socjalnym właściwym wg miejsca zamieszkania. Szczegółowe zasady asysty rodzinnej określa ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2017 roku, poz. 697 z późn. zm.).